การรักษาบาดแผลและการพักฟื้นไก่ชนหลังตี

ไก่ชนที่ผ่านการต่อสู้แล้วต้องมีการรักษาบาดแผล  และพักฟื้นร่างกายพอสมควร  ส่วนมากจะทำกับไก่ชนที่ตีชนะกลับมาส่วนไก่ชนที่ถูกตีจนสภาพร่างกายย่ำแย่จนยากที่จะประคบประหงมให้กลับดีดังเดิม  นักเลี้ยงไก่ชนไม่นิยมเลี้ยงไว้อีกต่อไป  วิธีการพักฟื้นไก่ชนที่นิยมทำกันโดยทั่วไปมีดังนี้

การรักษาแผล

หากไก่ชนถูกตีเป้นแผลบริเวณหน้าและหัว  ให้ใช้เข็มเย็บแผลให้หนังปากแผลเข้าหากัน โดยทำความสะอาดแผลแล้วเช็ดให้แห้ง  ถ้ามีเลือดตกในให้ดูดออกก่อน  ดึงหนังที่ปากแผลให้ร่นเข้าหากันแล้วเย็บ  ระวังอย่าให้เข็มถูกกล้ามเนื้อไก่  แต่ถ้าเป็นแผลที่หงอนไม่จำเป็นต้องเย็บ  เพียงแต่ดูดเลือดเสียออกก็พอ

เมื่อเย็บแผลเสร็จแล้วต้องซับเลือดให้แห้ง  ทาด้วยยาเพนิซิลิน  หรือใบพลู  หรือขมิ้นผสมปูนก็ได้  ในระยะรักษาแผลอย่าให้ไก่กินอาหารประเภทเนื้อสดเป็นอันขาด  และระวังอย่าให้บริเวณแผลถูกน้ำเย็น  เพราะจะทำให้แผลเป็นขุยเรื้อรัง  ที่เรียกว่า “กลากไก่”  แต่ถ้าไก่เป็นขี้กลากให้ใช้น้ำมันละหุ่ง หรือน้ำมันมะพร้าวผสมกับขี้เถ้า  เหม่าควันไฟ  ทาประมาณ 4-5 ครั้ง  กลากไก่ก็จะหายไป

ถ้าไก่ชนถูกแทงตาบอด  เมื่อชนเสร็จแล้วต้องรีบเอายางข่อยหยอดตาโดยเร็ว  ถ้าปล่อยไว้จนเลือดและน้ำตาแห้ง  ถึงจะใช้ยางข่อยก็ไม่เป็นผล  ตาไก่จะฝ้าฟาง หรือบอดตลอดไปก็ได้

หากไก่ชนตีกันเกิดปากแตกหรือร้าว  โดยเฉพาะจงอยปากบน  ให้ใช้ด้ายเย็บผ้าเส้นเล็กๆ ผูกเข้าที่ปากเป็นเงื่อนตะกุดเบ็ดหลายตลบ  เอาปลายด้ายผูกติดกันที่หงอนด้านหลัง เพื่อป้องกันการหลุด  จากนั้นประมาณ 1-2 อาทิตย์  จงอยปากจะเกิดขึ้นใหม่รอจนจงอยปากแข็งดีแล้วจึงจะฝึกซ้อมได้

ในเวลาเช้าตรู่ต้องจับไก่มาประคบด้วยน้ำอุ่นที่บริเวณใบหน้า  โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริเวณรอยบอบช้ำจะต้องประคบซ้ำหลายๆ ครั้ง  นอกจากนี้ควรประคบบริเวณโคนขาและอกไก่พร้อมกับให้น้ำไก่บริเวณโคนหางและผิวหนังให้ทั่วถึง  พอตกเย็นควรอาบน้ำเย็นให้ไก่  เพราะการให้น้ำอุ่นในตอนเช้าไก่จะตึงตามผิวและกล้ามเนื้อ  การให้น้ำเย็นจะช่วยให้กล้ามเนื้อและความตึงของผิวหน้าผ่อนคลายช่วยให้ไก่หลับสบาย

หลังจากประคบด้วยน้ำอุ่นทุกครั้ง  จะต้องผสมตัวยาทาทับไปบนใบหน้าเสอม  โดยใช้ส่วนผสมของตัวยา  คือ  ขี้ผึ้งบริบูรณ์บาล์ม 1 ส่วน  ขมิ้นเหลือง 10 ส่วน  ปูนแดงกินกับหมาก 15 ส่วน และน้ำอุ่น 15 ส่วน  ทำการคลุกเคล้าตัวยาให้เข้ากันแล้วทาลงบนใบหน้า  ตามอก  ต้นขา  หัว  ปีก  และทุกส่วนที่บอบช้ำ  ขี้ผึ้งบริบูรณ์บาล์มจะช่วยรักษารอยบอบช้ำให้คืนสู่สภาพเดิมโดยเร็วขมิ้นกับปูนช่วยทำให้ใบหน้าแห้งตึงป้องกันเชื้อราที่จะขึ้นตามหน้าและทำให้แผลแห้งเร็วขึ้น  ส่วนน้ำอุ่นเป็นตัวกระสายยา  ควรประคบตัวยานี้ให้ไก่ในตอนเช้า  หลังอาบน้ำอุ่นเสร็จแล้ว

การออกกำลังกาย

ในระหว่างการพักผื้นควรให้ไก่ชนได้ออกกำลังกายบ้างเล็กน้อย  โดยหลังจากให้น้ำในตอนเช้าควรปล่อยให้ไก่เดินเล่นอยู่ในสนามหญ้าและปล่อยให้จิกตัวแมลงเล็กๆ ในสนาม  ประมาณหนึ่งชั่วโมงจึงนำกลับ  ขณะปล่อยให้ไก่เดินเล่นต้องคอยสังเกตอาการของไก่พร้อมไปด้วย  ถ้าสังเกตเห็นไก่ยืนซึมสลัดหัวบ่อยๆ คอหด ตาปิด และยืนตัวงอ  แสดงว่าไก่กำลังจะเป็นหวัด  ต้องรีบหายาให้กิน  นอกจากนี้ต้องคอยระวังอย่าให้ไก่ชนตัวอื่นมาตีไก่ในช่วงนี้  ไม่เช่นนั้นอาจทำให้ไก่ชนเป็นประสาท  ขี้กลัว  เสียเส้น  และไม่กล้าสู้ไก่อีกต่อไป  หรือที่เรียกว่า  “ออกไก่”

การพักฟื้นด้านจิตใจ

เมื่อไก่มีสุขภาพและบาดแผลดีขึ้นแล้ว ควรได้จัดหาไก่ตัวเมียรุ่น ๆ มาห้อมล้อมสุ่มไว้  เพื่อให้เกิดความหึกเหิมขึ้นมาทีละน้อย  ทำอยู่เช่นนี้ประมาณ 1 เดือน  ไก่ก็จะมีความคึกคะนองและบาดแผลก็จะเข้าสู่สภาวะปกติ  ต่อจากนั้นควรนำสุ่มไก่ขนาดใหญ่อีกอันหนึ่งมาครอบช้อนไว้กับสุ่มไก่ตัวที่กำลังพักฟื้น  แล้วหาไก่ชนตัวอื่นมาเลียบเคียงสุ่มด้านนอก  เพื่อให้ไก่มีความคึกคะนองและอยากต่อสู้มากขึ้นนั่งเอง  แต่การทำเช่นนี้ต้องแน่ใจว่าหายเป็นปกติดีแล้วจริงๆ เพราะอาจทำให้เกิดแผลซ้ำเติมได้